تصفیه استخر از مهم‌ترین بخش‌های نگهداری و استفاده از آن است. این کار به منظور از بین بردن آلودگی و نگهداری و ضدعفونی استخر انجام می‌شود. روش تصفیه استخر بسته به نوع و نیاز استخر متفاوت است و برای انتخاب بهترین روش تصفیه استخر لازم است شناختی از تمامی آن‌ها داشته باشید. در این به مقاله به معرفی و بررسی انواع روش تصفیه استخر پرداخته‌ایم.
به طور کلی مراحل تصفیه استخر شامل 3 بخش فیلتراسیون، ضدعفونی و برقراری تعادل شیمیایی آب استخر است. که با توجه به روشهای متفاوت در هر بخش، تصفیه آب استخر متفاوت انجام می‌شود. مهم ترین بخش تصفیه آب استخر، فیلتراسیون و ضدعفونی کردن آن است.
روشهای تصفیه استخر خانگی و صنعتی
استخر خانگی و صنعتی از لحاظ تجهیزات، نوع استفاده، فواصل زمانی استفاده، شرایط محیطی و تعداد افرادی که از آن‌ه استفاده می‌کنند، دارای تفاوت‌هایی هستند.
تصفیه استخر استخر خانگی
استخر خانگی معمولا در حجم و ابعاد کوچکتر و خصوصی‌تر ساخته می‌شود و به طور معمول استفاده مکرر و مداوم ندارد. از این‌رو تجهیزات سنگین و ضدعفونی در فواصل کوتاه ندارد. معمولا افراد بخصوصی از استخرهای خانگی استفاده می‌کنند. تصفیه آب این استخرها به تجهیزات و مواد کمتری برای ضدعفونی و نگهداری نیاز دارد. همچنین برای استخرهای خانگی معمولا از فیلتر شنی استفاده می‌کنند. چرا که هزینه کمتر، و عملکردی به صرفه دارد و ساده ترین روش تصفیه استخر است. در کل 5 روش برای تصفیه استخر وجود دارد که بسته به حجم و استفاده استخرهای خانگی باید بین آن‌ها انتخاب کنید:
پودر کلر (قرص کلر)
در این روش قرص کلر را در مخزن کلرزنی مکانیکی یا یک شناور قرار می‌دهند، و بدین صورت به صورت تدریجی در آب حل می‌شود.
برای تصفیه آب به وسیله پودر کلر لازم است به طور مداوم (در صورت استفاده کمتر، در فواصل کمتری می‌توان تهیه کرد) پودر یا قرص کل را تهیه کنید و در آب استخر خالی کنید. مقدار پودر کلر با توجه به حجم آب استخر متفاوت است. معمولا به دلیل حجم کم استخرهای خانگی مقدار این پودر کمتر است.
این روش به دلیل هزینه نگهداری و استفاده مداوم، مقرون به صرفه نیست. همچنین به دلیل ترکیبات کلر جامد در این پودر و آزاد شدن مونیاک در آب، برای سلامتی بسیار خطرناک و مضر است و بخصوص در طولانی مدت و با استفاده مداوم آسیب‌زا می‌شود. از این‌رو کارشناسان استفاده از پودر کلر برای استخرهای خانگی را توصیه نمی‌کنند.
کلر مایع (آب ژاول)
آب ژاول یا وایتکس، مایعی سفید کننده قلمداد می‌شود و محلولی از هیپوکلریت سدیم (NaClO) در آب است. آب ژاول ماده‌ای زرد رنگ و سمی است و طعم و بوی تندی دارد.
کلر مایع از کلر جامد به هزینه کمتری نیاز دارد، اما نه تنها تمام مضرات کلر جامد، که در بالا ذکر شد، را دارد بلکه، از طرف وزارت بهداشت هم مورد تایید نبوده و به دارندگان استخر توصیه نمی‌شود. چرا که برای ریه، پوست، مو، و عملکرد بدن شناگر آسیب‌های جدی به همراه دارد.
گاز ازن
در روش تصفیه با گاز ازن، اکسیژن ناپایدار گاز ازن، عامل گندزدایی و ضدعفونی آب استخر می‌شود. اما گاز ازن طول عمر بسیار کوتاهی دارد، و بخشی از آن بلافاصله پس از ورود به آب، تجزیه شده و بدون ضدعفونی استخر، از سطح آب خارج می‌شود. همچنین این گاز سمی بوده و نه تنها باعث خوردگی تجهیزات استخر می‌شود، بلکه ممکن است موجب مسمومیت افرادی که از استخر استفاده می‌کنند. شود. از این‌رو نه تنها در استخر خانگی، بلکه در استخرهای صنعتی نیز استفاده از ازن توصیه نمی‌شود.
از طرفی گاز ازن، به خودی خود استخر را ضدعفونی نمی‌کند و عاملی کوچک و کم توانی برای تصفیه استخرهاست. با توجه به هزینه‌های بالای نگهداری و خدمات در دستگاه ازن ژنراتور، وابستگی تصفیه آب به روشن بودن دائمی پمپ تصفیه، استفاده از گاز ازن نیز به نظر کاربردی و به صرفه نمی‌آید.
اشعه ماوراء بنفش (امواج UV)
یکی از دیگر روش‌ها، از بین بردن آلودگی، باکتری‌ها و ویروس‌ها به وسیله اشعه ماوراء بنفش یا همان امواج UV است. در این روش آب استخر با عبور از یک محفظه، در معرض تشعشع امواج UV با طول موج حدودی 250 نانومتر قرار می‌گیرد. اشعه فرابنفش باکتری‌ها و بعضی قارچ‌های موجود در آب را غیرفعال می‌کند.
این روش بی‌خطر است، اما به تنهایی برای ضدعفونی آب استخر کافی نیست. در حقیقت از این روش تنها در کنار روشهای دیگر ضدعفونی می‌توان استفاده کرد. چرا که ماده ضدعفونی در آب وجود ندارد و تنها زمانی باکتری‌ها از بین می‌روند که آب استخر از محفظه UV عبور کند. تمام آلودگی‌هایی که گوشه و کنار استخر وجود داشته باشد، به قوت خود باقی خواهند ماند و چه بسا بیشتر رشد کنند و عامل بیماری شوند.
تصفیه با دستگاه کلر ساز نمکی
در نهایت دستگاه کلرزن نمکی، روشی نوین و بهترین دستگاه تصفیه استخر است که با استفاده از نمک، آب استخر را به طور دائم و ممتد، ضدعفونی می‌کند. با نصب دستگاه کلرساز نمکی، با توجه به حجم و اندازه آب استخر، مقدار مشخصی نمک وارد آب شده و با حل شدن در آب استخر، کلر و سدیم نمک وارد شده جدا می‌شوند و آب استخر ضدعفونی می‌شود.
این روش تصفیه استخر نه تنها بسیار سالم و بی خطر است، بلکه در طولانی مدت مقرون به صرفه‌تر از روشهای دیگر است. کلری که دستگاه کلرساز نمکی وارد آب می‌کند ترکیباتی چون آمونیاک نداشته و از سمت متخصصان جهان به تمام دارندگان استخر پیشنهاد می‌شود.
همچنین این روش چه در استخرهای صنعتی، چه استخرهای خانگی استفاده می‌شود و کاربرد دارد.
به طور کلی می‌توان گفت بین انواع روش های تصفیه اب استخر ذکرشده، بهترین روش تصفیه آب خانگی، سالمترین و معمول‌ترین آن‌ها به ترتیب دستگاه کلرساز نمکی، امواج UV، گاز ازن، پودر کلر و در آخر آب ژاول بوده.
تصفیه استخر صنعتی
استخر صنعتی معمولا بسیار بزرگ‌تر است و برای استفاده عمومی یا تجاری طراحی می‌شود. ظرفیت این استخرها به چندین هزار متر مکعب هم می‌رسد و معمولاً در هتل‌ها، باشگاه‌ها یا پارک‌های آبی استفاده می‌شوند. برای این قبیل استخرها، از فیلتر دیاتومه یا کارتریجی استفاده می‌شود.
بین انواع روشهای تصفیه آب استخرها که در بالا معرفی شدند، بهترین روش تصفیه استخر دستگاه کلرزن نمکی (کلرساز نمکی) بوده. هرچند که به طور معمول، اشعه فرابنفش و پودر کلر، برای استخرهای پراستفاده و شلوغ به کار می‌روند، اما این روزها در سراسر دنیا، کاربردی‌ترین روش را برای هر استخر، دستگاه کلرساز نمکی معرفی می‌کنند.
روشهای تصفیه استخر روباز و سربسته
استخر روباز و استخر سربسته به دلیل شرایط محیطی، تفاوت‌هایی در نگهداری استخر و رسیدگی دارند. استخر روباز به دلیل آلاینده‌های زیاد محیط از جمله برگ، حشرات مختلف، گرد و غبار فضای بیرون و … نیاز به تمیز کردن مداوم و بیشتری نسبت به استخر سربسته دارد. در حقیقت می‌توان گفت چنانچه می‌خواهید استخر روباز شما همواره تمیز و قابل استفاده باشد، نیاز به زحمت بیشتری دارد.
تصفیه استخر روباز
برای تصفیه آب استخر روباز به تجهیزات زیادی نیاز است. به طور معمول برای استخرهای روباز از فیلتر دیاتومه و یا کارتریجی، دستگاه کلرساز نمکی، پودر کلر و گاز ازن استفاده می‌شود، هرچند از دیدگاه متخصصان، بهترین و به صرفه‌ترین انتخاب برای استخر روباز فیلتر شنی، و دستگاه کلرساز نمکی بوده.
تصفیه استخر سرپوشیده
به طور قطع، استخر سرپوشیده آلاینده‌های کمتری نسبت به استخر روباز دارد. از این‌رو استفاده از فیلتر شنی، دستگاه کلرساز نمکی برای این مدل استخرها نیز بسیار جواب می‌دهد و کافیست. هرچند عده‌ای از متخصصان پیشنهاد کرده‌اند در کنار دستگاه کلرساز نمکی از اشعه فرابنفش نیز برای تصفیه آب استخر استفاده شود.
مدت زمان تصفیه اب استخر
مدت زمان تصفیه آب استخر بستگی به نوع استخر، روش تصفیه به کار گرفته شده، ابعاد و حجم آب استخر و فیلتر تصفیه آب دارد.
سخن آخر
در این مقاله از اسمارت پول به معرفی انواع روش تصفیه استخر پرداختیم. همچنین بهترین روش تصفیه استخر را بررسی کردیم. همانطورکه پیش‌تر اشاره شد، روشهای متنوعی برای نگهداری و تصفیه استخر وجود دارد که به گفته کارشناسان از سراسر جهان، در حال حاضر استفاده از دستگاه کلرساز نمکی، بهترین روش ارائه شده است.
سوالات متداول
- چرا تصفیه آب استخر مهم است؟
تصفیه آب استخر به حذف آلودگی‌ها، مواد شیمیایی اضافی و ذرات معلق کمک می‌کند و باعث شفافیت و بهبود کیفیت آب برای شناگران می‌شود.
- چگونه می‌توان فهمید که فیلتر نیاز به تمیز شدن دارد؟
زمانی که فشار سنج روی فیلتر افزایش می‌یابد (معمولاً بیش از 8 تا 10 psi نسبت به فشار اولیه)، نشان‌دهنده انسداد فیلتر و نیاز به تمیز کردن آن است.
- آیا آب استخر نیاز به تعویض دارد؟
اگرچه سیستم تصفیه و مواد شیمیایی کمک زیادی به حفظ کیفیت آب می‌کنند، اما به مرور زمان آلودگی‌ها و مواد شیمیایی تجمع می‌یابند. بهتر است سالانه یا هر دو سال یکبار بخشی از آب یا کل آب استخر تعویض شود.